Plavsko, najveće ledničko jezero u Crnoj Gori: Prirodni dragulj kojem prijeti nestanak

Da je Plavsko jezero jedno od najvrijednijih prirodnih bogatstava plavske opštine, po kojem su Plav i okolina nadaleko poznati svjesni su u lokalnoj samoupravi

Direktor Turističke organizacije Plav Edin Jadadić kaže da je jezero dragulj ovog kraja. Ipak, Jadadić upozorava da se jezeru ne poklanja dovoljno pažnje, i da u narednih 30 do 40 godina može doći do njegovog nestanka

Piše: Adel Omeragić

Na sjeveroistoku Crne Gore, u opštini Plav, na 906 metara nadmorske visine nalazi se Plavsko, najveće ledničko jezero u Crnoj Gori. Površina Plavskog jezera je dva kilometra kvadratna, prosječna 3,8 metara, dok je najveća dubina 9,15 metara.

Jezero se vodom napaja iz rijeke Ljuče, koja hladne i bistre vode snjegova sa Prokletija spušta u Plavsku dolinu. Vode iz nadaleko poznatih Alipašinih izvora, preko ove rijeke, svoj put nalaze do Plavskog jezera. Ovde nije kraj puta vodama sa Prokletija, jer jezero daje život snažnoj i brzoj rijeci Lim, preko koje voda iz jezera nastavlja svoj put dalje, ka Drini.

Jezero najtoplije u augustu

Plavsko jezero spada među najljepša jezera Balkana. Jezero je posebno atraktivno tokom ljetnjih mjeseci kada veliki broj građana Plava, ali i turista posjećuje splavove na ovom jezeru.

Prosječna godišnja temperatura vode u jezeru iznosi 8,7 stepeni Cezijusa. Jezero je najtoplije u augustu, kada se voda na površini jezera zagrije i dostiže temperaturu i do 22 stepena Celzijusa, i veoma je prijatna za kupanje.

U toku zime, jezero se zamrzne i preko njega se može prelaziti, a djeca ga koriste kao klizalište.
 Nivo vode u Plavskom jezeru nije uvijek isti i mijenja se tokom godine, zavisno od vremena otapanja snijega i izlučivanja padavina u slivu. Najviši vodostaj je u maju, a najniži u septembru. Ljepote jezera svake godine privlače veliki broj turista, bilo da pješače stazama oko jezera i po okolnim planinskim predjelima, okupaju se u bistroj jezerskoj vodi, ili da prosto uživaju u čistom vazduhu i prizorima jedinstvenim po ljepoti.

Ekipa Anadolu Agency (AA) na Plavskom jezeru srela je brojne zaljubljenike u prirodni biser ovog kraja. U vožnji pedalinom po jezeru uživao je bračni par iz Austrije.

“Upravo smo stigli u Crnu Goru, i odmah smo se zaputili prema Plavu. Smješteni smo u hotelu pored jezera, i došli smo da ga posjetimo. Uživamo u ovoj prekrasnoj ljepoti“, kazao je turista iz Austrije.

Jezero raj za ribolovce 

Živi svijet Plavskog jezera je veoma raznovrstan. Plitki i priobalni pojas obrastao je bujnom vegetacijom. Pored različitih niskih trava, tu se javlja trska, ševar i lokvanj. Plavsko jezero je pravi raj za ribolovce. Jezero je bogato ribom, naročito mladicom, pastrmkom, štukom, klenom, skobaljem i mrenom.

Direktor Turističke organizacije Plav Edin Jadadić, u razgovoru za Anadolu Agency kaže da su Plavsko jezero, zajedno se rijekama Lim i Ljuča, već odavno prepoznati kao regionalne i svjetske destinacije za sportski ribolov – flajfišing.

“Za riblovce ovi lokaliteti predstavljau pravi mali ribolovni raj. U popodnevnim i večernjim satima, Plavsko jezero je postaje prava “pista“ po kojoj plove čamci sa ribolovcima“, kaže Jadadić.

Površina i dubina jezera se smanjuje svake godine 

Da je Plavsko jezero jedno od najvrijednijih prirodnih bogatstava plavske opštine, po kojem su Plav i okolina nadaleko poznati svjesni su u lokalnoj samoupravi. Direktor Turističke organizacije Plav Edin Jadadić kaže da je jezero dragulj ovog kraja. Ipak, Jadadić upozorava da se jezeru ne poklanja dovoljno pažnje, i da u narednih 30 do 40 godina može doći do njegovog nestanka.

“Jezero je, svakako, i neprocjenjivo blago Crne Gore, kojem se, nažalost, ne poklanja dovoljno pažnje. Površna i dubina jezera se smanjuju iz godine u godinu i procjenjuje se da će za 30 do 40 godina ono u potpunosti nestati. Iako se može reći da je smanjenje jezera u velikoj mjeri prirodni proces, tome znatno doprinose i pojedine ljudske aktivnosti, koje ga ubrzavaju. Zato je potrebno što prije uraditi studiju koja će pokazati koje to intervencije i aktivnosti treba sprovesti da bi se ono sačuvalo od nestanka“, kaže Jadadić.

Da je situacija više nego alarmantna, najboilje potvrđuje podatak da su dijelovi jezera koji su prije bili kupališta, sada obrasli trskom, ševarom i travom. Ti dijelovi jezera se polako pretvaraju u livade, a na pojedinim mjestima, kao što je to slučaj sa obalom u blizini splava, trava je od obale prema središtu jezera zahvatila pojas širok oko 50 metara, a negdje i više.

“I u ovakvoj situaciji, Plavsko jezero, a posebno dio gdje se nalazi splav, i dalje su najposjećenije izletište građana, ali i svih posjetilaca koji dolaze u Plav, i uopšte na Prokletije. Sama njegova dostupnost, i blizina od centra grada, kao i njegov položaj čine ga jedinstvenim. Planine Visitor i Kofiljača se preslikavaju na površini jezera, i kao da iz njega izviru”, navodi Jadadić.

Ističe da tokom ljeta, splav može da primi oko 500 kupača, i najatraktivnije je mjesto tokom vrelih ljetnjih dana.

“Ovih dana temperature su bile prilično niske, i voda je veoma hladna, tako da je kupanje izostalo, iako je tokom maja bilo lijepih dana kada su se pojedini odvažili i kupali u jezeru“, kaže Jadadić.

Dok ne dođu topliji dani, i voda u jezeru bude za kupanje, posjetioci boravak na jezeru mogu upotpuniti vožnjom čamcima, kajacima ili pedolinama.

“Ove godine 16. Međunarodna limska regata, krenula je upravo sa Plavskog jezera, i na taj način smo htjeli da damo doprinos promociji jezera, koje predstavlja interesantan turistički potencijal, koji još uvijek nije u dovoljnoj mjeri iskorišten. Ovih dana, na platou ispred splava biće postavljene i klupe za odmor i korpe za otpad. Nadam se da ćemo na taj način ovaj prostor dodatno oplemeniti i uljepšati, i stvoriti uslove za očuvanje komunalne higijene, posebno tokom jula i augusta, kada u Plavu i Gusinju boravi skoro duplo veći broj gostiju nego što obije opštine sada imaju stanovnika“, istakao je Jadadić.