Na propusnim tlima, potrebe vinograda za navodnjavanjem su češće, kao i štete od suše!
Da bi se navodnjavanjem postigao što veći efekat i što bolja upotrebna vrijednost grožđa, od posebnog značaja je vrijeme posljednjeg zalijevanja u vegetaciji.
Vinogradi visokog stabla, razvijenih uzgojnih oblika čokota, sa brojnim i dugim lastarima, kao i velikim prinosima grožđa imaju potrebu za većom količinom vode od klasičnih zasada prizemnog stabla, manjih prinosa.
Kao faktori za procjenu potrebe za navodnjavanjem uzimaju se u obzir klimatski uslovi, zemljište, sorte vinove loze, lozne podloge, količina uroda i brojni drugi.
Od klimatskih parametara, najveća pažnja pridaje se količini padavina, iako su od značaja i relativna vlažnost zraka, temperatura i vjetar, od kojih zavisi stepen evapotranspiracije. Podatak o godišnjoj količini padavina nepouzdan je kriterij za donošenje odluke o potrebi zalijevanja jer one nisu raspoređene prema potrebama vinove loze u toku vegetacije tako da se uzgoj naročito na veoma propusnom zemljištu, ne može zamisliti bez navodnjavanja.
Koji režim zalijevanja odgovara lozi ?
Tipovi tla različitog mehaničkog sastava međusobno se znatno razlikuju i po sposobnosti zadržavanja vode i u pogledu planiranja potrošnje tokom vegetacije. Ona vrlo propusna, kao što su šljunkovita, kamenita i veoma pjeskovita, kao i plitka tla, zbog manjeg vodnog kapaciteta obezbjeđuju vinovoj lozi manje kojičine pristupačne vode pa joj ona često nedostaje.
Na ovim zemljištima su češče i veće štete od suše. Na terenima povoljnih vodno – fizičkih osobina zapaženo je da pri obilnijoj količini zimskih i ranih proljećnih padavina, vinova loza dobro napreduje, čak i kada je tokom ljeta bilo vrlo malo kiše. Zato se na ovakvim lokacijama vinograd može navodnjavati u jesen, tokom zime i u proljeće – prokvašavanjem zemljišta do većih dubina, tačnije od dva do tri metra.
Savjeti za pravilno đubrenje vinograda
Vrste i sorte loze razlikuju se po intenzitetu transpiracije, a samim tim i po utrošku vode.
Prema iskustvu u mediteranskim zemljama, uključujući i iskustva u našoj zemlji, najotpornije na sušu su sljedeće lozne podloge: Richter 110,44-53 M, Ruggeri 140, Paulsen 1103, Paulsen 1447 i nešto osjetljiviji, Richter 99.
Potrebe za navodnjavanjem u našim uslovima
Od suvišne vlage, u fazi sazrijevanja, bobice pucaju, a u pukotine se naseljavaju štetni mikroorganizmi i grožđe truli. Obzirom da je u ovoj fazi neophodna određena kojičina vlažnosti u tlu i zraku, zemljišna vlaga trebalo bi da se kreće na donjoj granici one optimalne.
Da bi se navodnjavanjem postigao što veći efekat i što bolja upotrebna vrijednost grožđa, od posebnog značaja je vrijeme posljednjeg zalijevanja u vegetaciji. Na dužinu intervala između posljednjeg zalijevanja i berbe, utiče upotrebna vrijednost, namjena grožđa, tip tla i temperaturni uslovi u fazi sazrijevanja bobica. U zavisnosti od toga, pomenuti interval obično traje od 18 do 30 dana.
Na vrlo propusnim zemljištima i toplim područjima posljednje navodnjavanje može biti na 18 do 20 dana prije berbe grožđa ,a na ostalim tipovima tla, na 25 do 30 dana.
Piše: Saima Trako-Silajdžić
akos.ba