Hafiska mukabela: Bosanski biser jedinstven u svijetu

U Gazi Husrev-begovoj džamiji u Sarajevu svakog ramazana tradicionalno se uči hafiska mukabela, odnosno dvije mukabele koje uči deset hafiza i to jednu poslije sehura i drugu prije ikindije-namaza

Veliki broj vjernika, različitih starosnih dobi, svakog dana dolaze u Gazi Husrev-begovu džamiju, te prisustvuju mukabeli na kojoj slušaju i istovremeno tekstalno prate hafize koji uče Kur’an

Piše: Kemal Zorlak

Mjesec ramazan po mnogo čemu je najodabraniji mjesec kod muslimana. Mjesec u kome je počela objava Kur’ana poslaniku Muhammedu, mjesec posta, mukabela, ukratko mjesec u kome vjernici nastoje biti bolji i činiti što više dobra, jer je ramazan mjesec u kome Bog uvećava nagradu i obilno daruje. 

Ipak, na važnost i vrijednost mjeseca ramazana ponajbolje ukazuje činjenica da je u njemu počela objava svetog Kur’ana, o čemu govori ajet iz kur’anske sure Bekare, u kome se kaže: “U mjesecu ramazanu počelo je objavljivanje Kur’ana, koji je putokaz ljudima i jasan dokaz pravoga puta i razlikovanja dobra od zla.”

Ramazanska mukabela ili zajedničko učenje Kur’ana tokom ramazana je također, jedna od spojnih tačaka mjeseca ramazana i Kur’ana i ona se tokom ramazana uči u džamijama širom Bosne i Hercegovine. 

U Gazi Husrev-begovoj džamiji u Sarajevu svakog ramazana tradicionalno se uči hafiska mukabela, odnosno dvije mukabele koje uči deset hafiza i to jednu poslije sehura i drugu prije ikindije-namaza. Veliki broj vjernika, različitih starosnih dobi, svakog dana dolaze u Gazi Husrev-begovu džamiju, te prisustvuju mukabeli na kojoj slušaju i istovremeno tekstalno prate hafize koji uče Kur’an. 

– Specifičnost bosanske mukabele 

Hafizi svaki dan prouče po jedan džuz iz Kur’ana i tako se do kraja ramazana kompletira Kur’an, odnosno jedna hatma.

O mukabeli koja se uči u Gazi Husrev-begovoj džamiji za Anadolu Agency (AA) je govorio prvi imam i hatib ove džamije hadži hafiz Mensur ef. Malkić, koji ujedno i predvodi mukabelu. 

Ono što je specifično za mukabelu u Gazi Husrev-begovoj džamiji, odnosno za mukabelu koja se prakticira u džamijama u Bosni i Hercegovini, hafiz Malkić kaže kako je to “bosanska mukabela” koja je jedinstvena u svijetu. Specifičnost joj je u tome da tokom njenog učenja hafizi se nalaze ispred džemata, a džematlije su okrenuti prema njima, te slušaju i prate učenje Kur’ana. 

“Mukabela bosanska praktikuje se kod nas u BiH i to je naš biser. Širom svijeta nije poznato da se na ovaj način mukabela obavlja. U Turskoj postoji sličan način, ali ne ovako. Bosanska mukabela je proizašla iz hadisa Allahovog poslanika Muhammeda a.s. u kojem nas upoznaje da je melek Džibril, koji mu je dostavio objavu, dolazio Allahovom poslaniku svakog mjeseca ramazana, te ga svakog dana i preslušavao Kur’an-ı Kerim, ono što je te godine i ranijih godina objavljeno Muhammedu a.s.”, kazao je Malkić.

Naglašava kako je bitno napomenuti da je melek Džibril u posljednjim godinama života Muhammeda a.s. dva puta preslušao Allahovog Poslanika, dakle pročene su dvije mukabele.

– Edukativni karakter 

Malkić dodaje kako mukabela na jedan način predstavlja susret učača Kur’ana i onih koji slušaju učenje. Kako je kazao, bosanskohercegovačka mukabela ima svoj edukativni karakter jer i hafizi koji uče Kur’an, a isto tako i oni koji slušaju, na taj način poboljšavaju svoje učenje samog Kur’ana.

“Naravno da mukabela ima i svoju drugu dimenziju, onu vjersku i duhovnu koja se ogleda u rahmetu odnosno milosti Allaha dž.s., koju u mjesecu ramazanu spušta na one koji uče i prate učenje Kur’ana”, rekao je Malkić.

Malkić je ukazao i na činjenicu da je iz godine u godinu sve veći broj mladih ljudi koji su prisutni na namazima, teravih-namazima i mukabelama. 

“Oni uče Kur’an-i kerim u školama i mektebima, a prisustvom na mukabeli tokom ramazana imaju priliku da obnove ono što su naučili”, kazao je Malkić.

Pored sehurske i ikindijske mukabele koje se uče samo uz ramazan, postoji još i učenje mukabele u Gazi Husrev-begovom turbetu, koju tokom ramazana uči prvi imam i hattib džamije poslije ikindije.

U Gazi-Husrev begovoj džamiji se svaki dan poslije podne-namaz prouci hatma u sebi, koju uči 30 džuzhana (učača jednog od 30 džuzeva) i ta hatma se poklanja pred dušu Božijeg poslanika, ashaba, svih vjernika i vjernica, a posebno pred dušu Gazi Husrev bega, vakifa ove džamije. 

Akos.ba