7.april – Svjetski dan zdravlja: Neka vaša hrana bude lijek, a vaš lijek vaša hrana
Svake godine na datum 7. aprila obilježava se Svjetski dan zdravlja, pod pokroviteljstvom Svjetske zdravstvene organizacije (WHO). S obzirom da je zdravlje jedna objektivna i sveobuhvatna riječ, svake godine, ovaj dan se posveti određenim temama u cilju promocije zdravlja. Ovogodišnja tema je pod sloganom „ Beat diabetes- Pobijediti dijabetes“. Cilj je promocija zdravih načina života, problematika same bolesti od etiologije do liječenja, komplikacija, prevencije, te adekvatne terapije.
Prema zvaničnim podacima SZO od dijabetesa boluje oko 240 miliona ljudi, a samo polovina od njih zna da ima tu bolest. Procjene govore da u BiH oko 300 000 ljudi boluje od dijabetesa, dok u Kantonu Sarajevu taj broj je oko 15 000. Od tih 15 000, prema statistikama, 300 djece boluje.
Šta je to dijabetes?
Dijabetes ili „šećerna bolest“ je poremećaj metabolizma glukoze, koja se manifestuje hiperglikemijom (povećana koncentracija glukoze u krvi) povezana s poremećajem rada gušterače (pankreasa), te posljedičnog smanjenog lučenja hormona inzulina, koji reguliše koncentracioni nivo glukoze. Uzroci ovog oboljenja su različite etiologije, kreće se od genetske predispozicije, uticaja lijekova, rizičnih faktora (npr.prekomjerno konzumiranje ugljikohidrata, gojaznost,virusne infekcije, stres), razvoj dijabetesa kao sekundarno oboljenje itd. Simptomi dijabetesa su dehidratacija, pojačano mokrenje, miris urina na aceton itd. Načni dijagnosticiranja dijabetesa su razni. Prilikom općeg pregleda urina pozitivna je glukoza u urinu, ketoni su pozitivni odakle i potiče miris na aceton. Najčešće komplikacije dijabetesa je oboljenje bubrega tj. dijabetična nefropatija, te prethodna pojava hipertenzije. Razlikuju se dva poznata tipa dijabetesa. Dijabetes tip 1 (inzulin zavisni/diabetes mellitus) je najteži oblik dijabetesa, jer ćelije pankreasa u smanjenoj količini proizvodi inzulin ili ga nikako ne luči. Terapija inzulinom se provodi od prvog dana uz dijetetski režim ishrane, te fizička aktivnost. Dijabetes tip 2 (inzulin nezavisini/diabetes insipidus) je najčešći tip dijabetesa, gdje se inzulin luči, ali u nedovoljnoj količini.
Terapijski tretman uključuje antidijabetike i dijetetski režim ishrane. Ovaj tip dijabetesa je najčešće rezultat lošeg stila života. Pored samokontrole, pacijenti oboljeli od dijabetesa, kontrolu provode i pomoću tzv. tromjesečnog šećera, tačnije forme glikoliziranog hemoglobina A1C, koji pokazuje prosječnu vrijednost glukoze u krvi u posljednja tri mjeseca tj. koncentraciju u eritrocitima, čiji je vijek 120 dana.
Zato, pođimo svi od nas samih, naših porodica, prijatelja, spriječimo razvoj dijabetesa ili promovirajmo tretmane uspješnog liječenja, ukoliko nije kasno.
Bolji stil života, putem prevencije u borbu protiv dijabetesa! Neka nam zdravlje bude najveći trijumf! Zato živimo zdravo!
Za Akos.ba piše: Hajrović Almedina
