Kako roditelji odgajaju narcisoidnu djecu?

Kakvo djetinjstvo je imalo?

Po prvi put, naučnici su se prihvatili istraživanja uzroka narcizma, prateći i proučavajući 565 mališana, u periodu od sedme do jedanaeste godine života, posmatrajući istovemeno i njihove roditelje – 415 majki i 290 očeva, piše washingtonpost.com, prenosi portal Detinjarije.com.

Rezultati su bili jasni: roditelji koji “precjenjuju” djecu tokom ove razvojne faze, govoreći im da su bolja od drugih i da imaju pravo na poseban tretman, zapravo stvaraju narcisoidnu djecu, koja, ukoliko se nešto ne preduzme, izrastaju u narcisoidne ljude.

“Kada roditelji misle da su njihova djeca posebna i da zaslužuju više nego drugi, onda djeca internalizuju (usvajaju) stav da su nadmoćne osobe, što je temelj narcisoidne ličnosti” napisali su naučnici u studiji objavljenoj početkom marta u naučnom magazinu “Proceedings of the National Academy of Sciences”. “Međutim, kada roditelji djeci pokazuju ljubav i prihvatanje, onda djeca usvajaju stav da su vrijedni pojedinci, što predstavlja temelj samopouzdanja.”

Mada zaključci koje iznose djeluju zdravorazumski, autori studije Bred Bušman i Edi Brumelan ističu da to zapravo nije preovlađujuće uvjerenje, već da je psihoanalitička teorija podrazumijevala, da narcisima postaju djeca kojoj su roditelji pružali nedovoljno ljubavi.

Ovoj psihoanalitičkoj teoriji Bušman i Brumelman suprostavili su ideju da učimo usvajajući društvene modele ponašanja, i zaključili da djeca narcizam zapravo uče od svojih roditelja, koji im govore da su specijalna.

Naučnici su željeli da otkriju i po čemu se razlikuju narcisi, koji su skloni agresivnom i nasilnom ponašanju prema drugima, depresiji, anksioznosti i narkomaniji – od ljudi sa visokim nivoom samopouzdanja.

Prethodne studije su proučavale odrasle narcisoidne osobe, ali su 2008. godine naučnicima postali dostupni metodi ispitivanja narcisoidnosti kod male djece. Do sedme ili osme godine, kaže Brumelman, djeca razvijaju sposobnost da objasne koliko su zadovoljna sobom i sklona su da se porede sa drugim. “To je uzrast kada su naročito osjetljiva na uticaj roditelja.” dodao je.

Naučnici su priznali da ne mogu sasvim da dokažu uzročno-posljedičnu vezu: “Naravno, precjenjivanje djece od strane roditelja nije jedini uzrok narcizma. Kao i druge osobine ličnosti, narcizam je umjereno nasljedan i djelimično ukorijenjen u rano ispoljenom temperamentu. Neka djeca više su sklona da postanu narcioidna kada ih roditelji precjenjuju, nego druga.”

Ali, osim što moramo da trpimo narcise oko sebe, zašto bismo marili? Zato što je narcizam u porastu kod mladih na Zapadu tokom posljednjih decenija. “Proučavam agresivnost preko 30 godina i uočio sam da je najopasnije uvjerenje koje osoba može imati – da je superiornija u odnosu na druge” kaže Bušman. “Muškarci su bolji nego žene, moja rasa je bolja od tvoje rase, moja religija bolja od tvoje… Kad ljudi misle da više vrijede od drugih, tako se i ponašaju.”

On i Brumelman u studiji su napisali “Narcioidne ličnosti se osjećaju boljim od drugih, maštaju o ličnom uspjehu i vjeruju da zaslužuju poseban tretman. Kada se osećaju poniženim, često reaguju agresivno, čak nasilno.”

Šta se može učiniti da se ovaj trend zaustavi? Brumelman smatra da roditelje treba podsticati da djeci pokazuju ljubav i priznanje bez stavljanja na pijedastal. Naročito je važno da u uzrastu od sedme do dvanaeste godine ne počnu da vjeruju da su bolja od drugih, upozorava on.
 
Akos.ba