Blokade kasarni JNA u Sarajevu – prekretnica za odbranu nezavisnosti BiH
Krajem aprila 1992. godine, Sarajevo i cijela Bosna i Hercegovina našli su se u dramatičnom trenutku svoje novije historije. Odlukom Predsjedništva Republike Bosne i Hercegovine od 27. aprila 1992., jasno je rečeno – Jugoslovenska narodna armija (JNA), kao oružana sila strane države, mora se povući s teritorije međunarodno priznate Republike Bosne i Hercegovine.
Ova odluka bila je mnogo više od administrativne mjere – bila je to poruka o suverenitetu i odlučnosti novonastale države da preuzme kontrolu nad vlastitom teritorijom i sigurnošću svojih građana.
29. april – dan odlučne blokade
Samo dva dana kasnije, 29. aprila 1992. godine, jedinice Teritorijalne odbrane (TO) i policije Republike Bosne i Hercegovine započele su blokadu kasarni JNA u Sarajevu. Time je počeo ozbiljan otpor prema prisustvu armije koja je, iako formalno još uvijek na papiru „jugoslovenska“, u stvarnosti već bila pod komandom Beograda, tj. novoformirane Vojske Jugoslavije.
Blokada nije bila samo simbolična – radilo se o konkretnoj vojnoj i političkoj akciji. Cilj je bio spriječiti JNA da i dalje koristi objekte, resurse i položaje za napade na stanovništvo Sarajeva, ali i da se onemogući odnošenje vojne opreme iz BiH koja je pripadala njenim građanima.
Kontekst: JNA više nije bila „narodna“
U tom trenutku JNA više nije bila savezna armija koja pripada svima. Njena uloga se drastično promijenila – postala je oruđe velikosrpske politike. Umjesto da štiti građane i teritorijalni integritet jugoslovenskih republika, JNA je aktivno učestvovala u agresiji i etničkom čišćenju, najprije u Hrvatskoj, a zatim i u Bosni i Hercegovini.
Blokade kasarni bile su logičan i neophodan odgovor – pitanje opstanka i samozaštite.
Značaj blokada za dalji tok rata
Blokada kasarni u Sarajevu bila je prekretnica u ranoj fazi rata. Ovim potezom je:
- Poslana poruka odlučnosti vlasti i naroda BiH da brane svoju nezavisnost.
- Onemogućeno potpuno slobodno djelovanje JNA iznutra.
- Povećana spremnost za organizaciju buduće Armije Republike Bosne i Hercegovine.
U narednim danima i sedmicama, slične akcije su uslijedile i u drugim gradovima, a oružje iz napuštenih kasarni često je bilo ključno za formiranje prvih brigada koje su branile teritoriju BiH.
Historijska pouka
Danas, više od tri decenije kasnije, 29. april treba da se pamti kao dan kada su branioci Bosne i Hercegovine pokazali odlučnost, hrabrost i jedinstvo pred najezdom mnogo nadmoćnijeg neprijatelja.
To nije bio čin agresije, već samoodbrane. Nije bio napad, već jasna poruka: „Ovo je naša zemlja.“
Akos.ba
foto:historija.ba
