Azhar: Jedan od najstarijih univerziteta ima 79 fakulteta, 143 smjera i preko 300 000 studenata
Prvi historijski poznati bošnjački student na Azharu je Mustafa Pruščak (?-1755), kasniji muftija i kadija prusački, koji je zasigurno boravio na El-Azharu 1719. i 1720. godine.[1] Zbog toga smo odlučili da ukratko predstavimo Univerzitet El-Azhar.
Čuveni islamski Univerzitet El-Azhar u Egiptu je otvoren u Kairu davne 972. godine, što ga čini drugim po starini univerzitetom u svijetu, nakon Univerziteta El-Karavijjin u Fesu, koji je otvoren davne 859. godine.
Bošnjaci na Azharu
Univerzitet El-Azhar danas, pored najstarijeg, nosi još nekoliko titula. Tako sa preko 300 000 studenata, što čini skoro osminu egipatskih studenata, važi za najveći univerzitet ne samo u Egiptu, već i u cijelom arapskom svijetu, te jedan od 30 najvećih u svijetu.[2] Broj stranih studenata dostiže cifru od čak 40 000 iz više od 100 država svijeta. Ako računamo sve nivoe Azharovog obrazovanja (vrtić, osnovna medresa, srednja medresa, fakultet, magistarski studij i doktorski studij), tj. cijeli Azharov sistem obrazovanja, onda je tu riječ o preko 2 000 000 učenika koji pohađaju nastavu u preko 9 000 Azharovih institucija. Dosta fakulteta nudi studije na dva jezika: arapski i engleski. No, islamske nauke se mogu studirati na čak 6 jezika: arapski, engleski, francuski, njemački, svahili i urdu jezik.
Azhar trenutno ima čak 79 fakulteta (22 različita fakulteta sa 143 smjera) u 26 gradova širom Egipta. Tako su Azharovi fakulteti u sljedećim gradovima: Kairo (27), Asjut (13), Tanta (4), Tefehena el-Ešraf (4), Zekazik (3), Mensura (3), Kina (2), Asuan (2), Dimjat (2), Menufijja (2), Kefru-š-Šejh (2), Demenhur (1), Itaj el-Barud (1), Džirdža (1), Suhadž (1), Benu Suvejf (1), Aleksandrija (1), Šerkijja (1), Desuk (1), Sadat (1), Port Said (1), Ašir min Ramadan (1), Nova Teba (1), Kurejn (1), Hanika (1), Nova Minja (1).
U nastavku ćemo navesti svih 79 fakulteta:
1) Medicinski fakulteti:
- Medicinski fakultet u Kairu za muškarce
- Medincinski fakultet u Kairu za žene
- Medicinski fakultet u Dimjatu za muškarce
- Medicinski fakultet u Asjutu za muškarce
2) Stomatološki fakulteti:
- Stomatološki fakultet u Kairu za muškarce
- Stomatološki fakultet u Kairu za žene
- Stomatološki fakultet u Asjutu za muškarce
3) Farmaceutski fakulteti:
- Farmaceutski fakultet u Kairu za muškarce
- Farmaceutski fakultet u Kairu za žene
- Farmaceutski fakultet u Asjutu za muškarce
4) Inžinjerski fakulteti:
- Inžinjerski fakultet u Kairu za muškarce
- Inžinjerski fakultet u Kairu za žene
- Inžinjerski fakultet u Kini za muškarce
5) Fakulteti agronomskog inžinjeringa:
- Fakultet agronomskog inžinjeringa u Kairu za muškarce
- Fakultet agronomskog inžinjeringa u Asjutu za muškarce
6) Fakulteti prirodnih nauka:
- Fakultet prirodnih nauka u Kairu za muškarce
- Fakultet prirodnih nauka u Kairu za žene
- Fakultet prirodnih nauka u Asjutu za muškarce
7) Agronomski fakulteti:
- Agronomski fakultet u Kairu za muškarce
- Agronomski fakultet u Asjutu za muškarce
8) Edukacijski fakulteti:
- Edukacijski fakultet u Kairu za muškarce
- Sportsko-edukacijski fakultet u Kairu za muškarce
- Edukacijski fakultet u Tefehena el-Ešraf za muškarce
9) Trgovački fakulteti:
- Trgovački fakultet u Kairu za muškarce
- Trgovački fakultet u Kairu za žene
- Trgovački fakultet u Tefehena el-Ešraf za žene
- Trgovački fakultet u Asjutu za žene
10) Teološki fakulteti:
- Teološki fakultet u Kairu za muškarce
- Teološki fakultet u Tanti za muškarce
- Teološki fakultet u Mensuri za muškarce
- Teološki fakultet u Zekaziku za muškarce
- Teološki fakultet u Menufijji za muškarce
- Teološki fakultet u Asjutu za muškarce
11) Šerijatsko-pravni fakulteti
- Šerijatsko-pravni fakultet u Kairu za muškarce
- Šerijatsko-pravni fakultet u Tanti za muškarce
- Šerijatsko-pravni fakultet u Asjutu za muškarce
- Šerijatsko-pravni fakultet u Tefehena el-Ešraf za muškarce
- Šerijatsko-pravni fakultet u Demenhuru za muškarce
12) Fakulteti arapskog jezika
- Fakultet arapskog jezika u Kairu za muškarce
- Fakultet arapskog jezika u Menufijji za muškarce
- Fakultet arapskog jezika u Mensuri za muškarce
- Fakultet arapskog jezika u Itaj el-Barud za muškarce
- Fakultet arapskog jezika u Zekaziku za muškarce
- Fakultet arapskog jezika u Džirdži za muškarce
- Fakultet arapskog jezika u Asjutu za muškarce
13) Fakulteti islamskih i arapskih nauka
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Kairu za muškarce
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Kairu za žene
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Kefru-š-Šejh za muškarce
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Kefru-š-Šejh za žene
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Dimjatu za muškarce
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Kini za muškarce
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Šerkijji za muškarce
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Desuku za muškarce
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Asuanu za muškarce
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Suhadžu za žene
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Asjutu za žene
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Benu Suvejfu za žene
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Mensuri za žene
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Sadatu za žene
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Port Saidu za žene
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Zekaziku za žene
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Aleksandriji za žene
- Fakultet islamskih i arapskih nauka u Kurejnu za žene
- Fakultet islamskih i arapski nauka u Hanici za žene
14) Fakulteti da’ve:
- Fakultet da’ve u Kairu za muškarce
15) Fakulteti Kur’ani-Kerima:
- Fakultet Kur’ani-Kerima za kiraete i kiraetske znanosti u Tanti za muškarce
16) Fakulteti za zdravstvenu njegu:
- Fakultet za zdravstvenu njegu u Kairu za žene
17) Fakulteti za humanističke nauke:
- Fakultet za humanističke nauke u Kairu za žene
- Fakultet za humanističke nauke u Tefehena el-Ešraf za žene
18) Fakulteti za medije:
- Fakultet za medije u Kairu za muškarce
19) Fakulteti za jezike i prevođenje:
- Fakultet za jezike i prevođenje u Kairu za muškarce
20) Fakulteti za ekonomiju domaćinstva:
- Fakultet za ekonomiju domaćinstva u Tanti za žene
21) Fakulteti za žene:
- Fakultet za žene u Ašir min Ramadan
- Fakultet za žene u Novoj Tebi
- Fakultet za žene u Asjutu
- Fakultet za žene u Novoj Minji
- Fakultet za žene u Asuanu
22) Tehnički instituti za zdravstvenu njegu:
- Tehnički institut za zdravstvenu njegu u Kairu za žene
- Tehnički institut za zdravstvenu njegu u Asjutu za žene
* Filozofski fakultet ne postoji u arapskom svijetu, već su njegovi smjerovi uglavnom na sljedećim fakultetima: Fakultet za arapski jezik, Edukacijski fakultet i Fakultet za jezike i prevođenje.
* Fakulteti za žene su ustvari specijalizirani fakulteti za žene koji bi kod nas odgovorali otprilike filozofskima i pedagoškim fakultetima, pošto imaju sljedeće odsjeke: teologija, šerijat i pravo, arapski jezik, novinarstvo i mediji, evropski jezici i simultano prevođenje, socijalna služba i razvoj društva, edukacija.
Znači, na 22 različita Azharova fakulteta studenti mogu upisati 143 smjera:
1) Medicinski fakulteti:
- opći smjer.
2) Stomatološki fakultet:
- opći smjer.
3) Farmaceutski fakultet:
- opći smjer.
4) Inžinjerski fakultet:
- civilno inžinjerstvo (građevina),
- mehaničko inžinjerstvo (mašinstvo) (samo u Kairu),
- električno inžinjerstvo (elektroinžinjerstvo, elektrotehnika),
- rudarsko i naftno inžinjerstvo (rudarstvo),
- arhitektonsko inžinjerstvo (arhitektura),
- inžinjerstvo urbanističkog planiranja (samo u Kairu).
5) Fakultet agronomskog inžinjeringa:
- opći smjer.
6) Fakultet prirodnih nauka:
- hemija,
- primjenjena hemija (samo u Kairu),
- fizika,
- biofizika (samo u Kairu),
- astronomija (samo u Kairu),
- meteorologija (samo u Kairu),
- astronomija i meteorologija (samo u Kairu),
- matematika,
- matematika i kompjuterske znanosti (samo u Kairu),
- geologija,
- geohemija (samo u Kairu),
- geologija i hemija (samo u Kairu),
- geofizika (samo u Kairu),
- botanika,
- mikrobiologija i hemija (samo u Kairu),
- mikrobiologija,
- botanika i hemija (samo u Kairu),
- zoologija,
- zoologija i hemija (samo u Kairu),
- entomologija (samo u Kairu),
- entomologija i hemija (samo u Kairu),
- okeanologija i ihtiologija,
- okeanologija i ihtiologija i hemija (samo u Kairu).
7) Agronomski fakultet:
- opći smjer,
- pesticidologija (samo u Kairu),
- mljekarstvo (samo u Kairu),
- agroekonomija,
- hortikultura,
- stočarstvo,
- peradarstvo (samo u Kairu),
- prehrambena industrija,
- agrogenetika (samo u Kairu),
- agronomska ekstenzija (usmjeravanje),
- ruralna sociologija (samo u Kairu),
- ekonomska entomologija,
- zemljoradnja,
- produkcija,
- fitopatologija,
- agrozoologija i nematodologija,
- ribogojstvo (samo u Kairu),
- ekoagronomija i bioagronomija (samo u Kairu),
- agrokooperacija (agronomska kooperacija) (samo u Kairu),
- agrobiohemija (samo u Kairu),
- agrobiotehnologija (samo u Kairu).
8) Edukacijski fakultet:
a) edukacijski fakulteti Kairu i Tefehena el-Ešraf:
- islamske nauke,
- arapski jezik,
- engleski jezik,
- francuski jezik,
- geografija,
- historija,
- psihologija,
- socijalna služba i razvoj društva,
- tehnologija obrazovanja i bibliotekarske nauke,
- priroda i hemija (samo u Kairu),
- prirodnjačka historija (samo u Kairu),
- matematika (samo u Kairu).
b) Sportsko-edukacijski fakultet u Kairu:
- sportska edukacija.
9) Trgovački fakultet:
a) smjerovi na arapskom jeziku:
- računovođstvo,
- poslovna administracija,
- osiguranje,
- ekonomija,
- statistika.
b) smjerovi engleskom jeziku:
- računovođstvo,
- poslovna administracija,
- osiguranje,
- ekonomija,
- statistika.
10) Teološki fakultet:
- tefsir i tefsirske nauke,
- hadis i hadiske nauke,
- akaid i filozofija,
- dava i islamska kultura.
11) Šerijatsko-pravni fakultet:
- (islamsko) šerijatsko pravo,
- šerijat i pravo,
- šerijat i pravo na engleskom jeziku.
12) Fakultet arapskog jezika:
- opći smjer,
- historija i civilizacija (u svim, osim u Menufiji i Džirdži),
- arhivske i bibliotekarske znanosti (samo u Menufiji i Asjutu).
13) Fakultet islamskih i arapskih nauka:
- opći smjer ((islamsko) šerijatsko pravo i arapski jezik),
- šerijat i pravo (samo u Kairu, Aleksandriji i Demenhuru),
- teologija (samo van Kaira).
14) Fakultet da’ve:
- opći smjer.
15) Fakultet Kur’ani-Kerima:
- opći smjer.
16) Fakultet za zdravstvenu njegu:
- opći smjer.
17) Fakultet za humanističke nauke:
- sociologija,
- psihologija,
- historija,
- geografija (samo u Kairu),
- evropski jezici i simultano prevođenje na engleskom jeziku,
- evropski jezici i simultano prevođenje na francuskom jeziku (samo u Kairu),
- njemački jezik i književnost (samo u Kairu),
- španski jezik i književnost (samo u Kairu),
- perzijski jezik i književnost (samo u Kairu),
- turski jezik i književnost (samo u Kairu),
- urdu jezik i književnost (samo u Kairu),
- hebrejski jezik i književnost (samo u Kairu),
- edukacija – islamske i arapske nauke,
- edukacija – predškolski odgoj i obrazovanje (samo u Kairu).
- arhivske i bibliotekarske nauke (samo u Kairu).
18) Fakultet za medije:
- opći smjer.
19) Fakultet za jezike i prevođenje:
a) smjerovi koji nisu izravno vezani za fakultet:
- simultano prevođenje na engleskom jeziku,
- islamske nauke na na engleskom jeziku,
- islamske nauke na njemačkom jeziku,
- islamske nauke na francuskom jeziku,
- islamske nauke na afričkim jezicima (svahili jezik),
- islamske nauke na urdu jeziku,
- engleski jezik i književnost.
b) smjerovi koji nisu izravno vezani za fakultet:
- španski jezik i književnost,
- hebrejski jezik i književnost,
- turski jezik i književnosti,
- francuski jezik i književnost,
- njemački jezik i književnost,
- grčki i italijanski jezici i književnost,
- perzijski jezik i književnost,
- afrički jezici i književnost (svahili i dr.),
- urdu jezik i književnost.
20) Fakultet za ekonomiju domaćinstva:
- nutricionizam i prehrambene znanosti
- institucije porodice i djetinjstvo
- odjeća i tekstil,
- nutricionitsičke znanosti i tehnologija,
- biologija i ekologija.
- ruralna porodica.
21) Fakultet za žene:
a) teologija:
- tefsir i tefsirske nauke,
- hadis i hadiske nauke,
- akaid i filozofija.
b) šerijat i pravo:
- (islamsko) šerijatsko pravo,
- šerijat i pravo (samo u Asjutu i Novoj Minji).
c) arapski jezik:
- arapski jezik.
d) novinarstvo i mediji:
- novinarstvo i mediji (samo u Kairu):
e) evropski jezici i simultano prevođenje:
- evropski jezici i književnost i simultano prevođenje na engleskom jeziku,
- evropski jezici i književnost i simultano prevođenje na francuskom jeziku (samo u Kairu).
f) socijalna služba i razvoj društva:
- socijalna služba i razvoj društva (samo u Asjutu).
g) edukacija:
- islamske i arapske nauke (samo u Asjutu).
22) Tehnički institut za zdravstvenu njegu:
- opći smjer.
[1][1] Vrlo moguće da je Mustafa Pruščak završio sa studijama na El-Azharu 1723. godine, kada je i obavio hadž.
[2] Broj studenata se mijenja iz godine u godinu. Tako je studentske 2014/5 broj studenata na Azharu iznosio 304 000 što iznosi 12,1% od ukupnog broja egipatskih studenata, 2013/14. godine iznosio 297 000 što iznosi 13,38% od ukupnog broja egipatskih studenata, studentske 2009/10. godine iznosio 322 000 što iznosi 13,33 % od ukupnog broja egipatskih studenata.
Piše: hfz. Jusuf Džafić
Akos.ba
