Obnovljena Begova džamija: Veličanstveni simbol vjere i baštine Sarajeva

Gazi Husrev-begova džamija, poznatija kao Begova džamija, predstavlja jedno od najvažnijih sakralnih i arhitektonskih obilježja Sarajeva, ali i cijelog Balkana. Izgrađena 1530. godine kao zadužbina Gazi Husrev-bega, tadašnjeg namjesnika bosanskog sandžaka, džamija već stoljećima zauzima centralno mjesto u vjerskom, kulturnom i urbanom životu glavnog grada Bosne i Hercegovine.

Arhitektonska raskoš

Džamiju je projektovao poznati arhitekt Ajem Esir Ali iz Tibrisa, jedan od istaknutih osmanskih graditelja svoga vremena, dok su u gradnji učestvovali i dubrovački majstori. Objekat je građen u stilu klasične osmanske arhitekture, kvadratnog je oblika, a centralna kupola prečnika 13 metara i visine 16 metara daje joj monumentalnost i unutrašnju prostranost. Manje kupole i polukupole koje prate glavni volumen dodatno obogaćuju vizuelni identitet džamije.

Unutrašnjost džamije odiše suptilnom duhovnom atmosferom, gdje se isprepliću bogato ukrašeni detalji sa mirnoćom tradicionalnog islamskog prostora. U dvorištu džamije nalazi se šadrvan s vodom za ritualno umivanje (abdest), a njegova prisutnost je neizostavni dio svakodnevnog života vjernika.

Historijsko i urbano središte

Od svog nastanka, Begova džamija je bila ne samo religijsko, već i urbano središte Sarajeva. Uz džamiju se nalaze i dva turbeta – u jednom je 1541. godine ukopan sam Gazi Husrev-beg, a u drugom njegov prijatelj Murad-beg Tardić. Nedaleko se nalaze i sahat-kula, medresa te drugi objekti iz Gazi Husrev-begove zadužbine, koji su bili ključni za razvoj i organizaciju sarajevskog društva tokom osmanskog perioda.

Zanimljivo je da je upravo Begova džamija bila prva džamija u svijetu koja je dobila električno osvjetljenje, i to 1898. godine, što svjedoči o njenoj važnosti i modernom duhu vremena.

Razaranje i obnova

Tokom agresije na Bosnu i Hercegovinu (1992–1995), džamija je pretrpjela značajna oštećenja, kao i mnoge druge vjerske i kulturne građevine širom zemlje. Međutim, zahvaljujući velikodušnoj pomoći Vlade Kraljevine Saudijske Arabije, izvršeni su radovi na sanaciji i obnovi.

Obnova je zvanično završena 6. jula 1998. godine, kada je džamija ponovno otvorena za vjernike i posjetitelje. Time je vraćen sjaj ovom biseru islamske arhitekture, ali i poslana snažna poruka o otpornosti, vjeri i očuvanju duhovne i kulturne baštine.

Obnovljena Begova džamija danas stoji kao snažan simbol Sarajeva, svjedočeći o bogatoj historiji, duhovnosti i kulturnom identitetu Bošnjaka. Njen značaj nadilazi granice vjere – ona je dio kolektivnog pamćenja i naslijeđa koje se prenosi generacijama.

Akos.ba