Mostar: Nakon 70 godina klanjan prvi namaz u obnovljenoj Sinan-pašinoj džamiji
Teravih namaz u prisustvu velikog broja vjernika naizmjenično su predvodili glavni imam Medžlisa IZ-e Mostar mr. Dino ef. Maksumić i direktor Karađoz-begove medrese hafiz Aid ef. Tulek. Zajedničkom namazu prethodio je kratak svečani program. Odabrane odlomke Kur’ana proučili su prisutni imami a ilahije hor Medžlisa IZ-e Mostar El-Kamer i hor Karađoz-begove medrese.
Mostarski muftija mr. Salem ef. Dedović uz prigodne čestitke povodom nastupanja mubarek mjeseca ramazana i njegovom značaju u životu muslimana osvrnuo se i na historijat džamije za koju je kazao da je nukleus Grada Mostara od kojeg je počeo njegov urbani razvoj. „ Oko džamija je nicao i širio se Grad. I ova džamija kao i sve druge okupljala je zajednicu u kojoj je narod tražio Božiji blagoslov, milost i dobrotu“, kazao je muftija.Obnova Sinan-pašine džamije i klanjanje prvog namaza jedan je historijski događaj u kojem se, kako je istakao muftija, jasno prepoznaje odlučnost zaštite i čuvanje vakufa od otimača i uzurpatora i njihovog daljeg unaprijeđenja.
„U ovom događaju se ogleda naše htjenje da vratimo u stvarnost i realnost sve ono što su naši simboli, što nas određuje kao Bošnjake, kao muslimane u ovom Gradu i u ovoj regiji, da kažemo da nismo odustali od nasljeđa naših slavnih predaka“, kazao je muftija.
Podsjetivši na historijske procese nasrtaja na bošnjačko biće s ciljem vjerskog i nacionalnog odrođenja i otuđenja, muftija je rekao kako je od tih procesa jači plemeniti nijet i plemenito sjeme koje je zasijano daleke 1474,godine. „Sedamdeset godina na ovom mjestu nije bilo džamije, veliki je to period, koji je bio namijenjen da ovaj grad izgubi svoje biće, da izgubi sebe“, dodao je muftija. Na kraju je pozvao vjernike da svojim dolaskom na zajedničke namaze čuvaju njenu ljepotu, a stanovnike stare atik mahale da džamiju svi srcem prihvate kao svoju, da je čuvaju i u njoj razvijaju vjerske sadržaje.
Sinan-pašina džamija je najstarija džamija u Mostaru i spravom se može nazvati„rodnim listom” grada Mostara. Opće poznata činjenica je da se uz džamije u vrijeme nastajanja bosansko-hercegovačkih gradova formiraju mahale, javne i obrazovne institucije. U neposrednoj blizini Sinan-pašine džamije stoljećima su se nalazile Mešćema (sudnica), medresa (srednja škola), hamam (javno kupatilo), tepa (pijaca) i brojne stambene jedince. Pouzdano se zna da iz ovog dijela Mostara, a zahvaljujući Sinan-pašinoj džamiji počinje razvoj Mostara u kasabu, čaršiju i grad.
Evlija Čelebija koji je kroz Mostar proputovao 1664.g., navodi u putopisu, da je džamija sagrađena 878.h.g. ili 1473.g. Podigao ju je hercegovački sandžak-beg Sinan, koji je upravljao Hercegovinom 1474-1475. g. Ona je po svoj prilici bila malehna, bez munare i bez ikakvih dekoracija. Kasnije je ovu džamiju prepravio i uz nju munaru podigao drugi hercegovački sandžak-beg Sinan paša Borovinić (1504-1506).
Tokom historije doživjela više adaptacija. Temeljno je popravljena 1906. godine kada je sa nje skinut krov i postavljen novi. Srušena je kukavički za jednu noć 29.12.1949. godine Oficiri JNA zaduženi za njeno rušenje su prilikom miniranja upotrebljavali male količine dinamita tako da se eksplozije skoro nisu čule po Mostaru. Husaga Ćišić ironično kaže da je izgovor za njeno rušenje bilo tzv. „tenisanje” oficirskih žena. Jer su, kako navodi Ćišić, na njenom lokalitetu mislili izgraditi tenisko igralište.
Značaj džamije je što je ona bila jedna od nekoliko najstarijih džamija na teritoriji bivše države Jugoslavije. Također, značajno je da su se pored nje tada podigle javne zgrade: Mehćema (SUD), hamam i kuća za stanovanje šerijatskih sudija.
Sve do 2009.god. nisu se vidjeli ni njeni temelji kada su otkriveni detaljnim arheološkim istraživanjima. Kamen temeljac za njenu obnovu položen je 6.2.2014.godine.
bir.ba
