Jedna od prvih stvari koju roditelji urade čak i prije nego što se djete rodi jeste da naprave prikladan kutak za novog člana porodice. Taj kutak je uvjek u otvorenim, veselim i izražajnim bojama, pun igračaka, jastučića različitih boja i oblika.
Kada prvi put uzme olovku u ruke i nacrta prvi crtež to uvjek biva u upravo u osnovnim oblicima: krug, kvadrat, trougao. Poznato je da dječji crteži mnogo govore o malom čovjeku, kao i njegovom doživljaju sebe i okoline i često su prvi i siguran signal da su neki odnosi u porodici u neskladu ili, naravno skladu, prenosi AT.
Dijete je u prvom trenutku apstraktni slikar, jer u svojim crtežima ne oblikuje predmete po sličnosti, već to radi nagonski ekspresivno i spontano šara, a ukoliko se i pronađe neka sličnost, ona je samo slučajna.
Ta ekspresivnost se postepeno snižava, a samim tim i njihova stvaralačka snaga, a jedan od uzroka se može naći kod racionalnog pristupa djetetu od strane roditelja. Međutim, tu je i faktor nastave u školama i tok usmjeravanja djece ka praktičnom životu.
To je jedan od dokaza da obrazovanje i iskustvo stoje u obrnutoj proporciji sa ekspresivnom kreativnošću, dok su izuzetak djeca koja su izuzetno stvaralački nadarena, odnosno koja se uprkos svim pritiscima “normalnog” života ne mogu oduprjeti svojoj prirodi.
Prilikom upotrebe dječijih slika u dijagnostici ne gledaju se samo boje, već je pažnja usmjerena i na linije, figure, njihove dimenzije, raspored, položaj i drugo. Poznato je da kada djete crta svoju porodicu i ukoliko je jedan od roditelja nacrtalo znatno većim od drugog to znači da je taj roditelj dominantan u porodici.
Boja na crtežu otkriva dječiji emotivni život i djevojčice ih, uglavnom, više i sa većim uživanjem upotrebljavaju.
Upotreba toplih boja otkriva spontanost, sklonost ka zabavi, iskrenu osjećajnost i drugo dok djeca kontrolisanog ponašanja radije upotrebljavaju hladne boje i u pitanju su racionalni, povučeni, često agresivni i osvetoljubivi mališani.
Kako piše Vladislav Panić u svojoj knjizi “Umjetnost i psihologija” ta djeca dolaze iz porodica koje ih suviše kontrolišu tako da su naviknuta da potiskuju svoje nagone i kontrolišu svoje emocije.
Svaka boja posebno ima svoju ulogu, pa pretjerana upotreba crvene može biti znak uznemirenosti i agresije, dok su djeca koja upotrebljavaju pretežno žutu boju obično sretna.
Zelena je pak znak nedostatka iskrenosti, prije svega emocionalne, dok je povećano korištenje crne znak pomanjkanja emocija izuzev straha koji i jeste uzrok zakržljalosti drugih emocija.
Plava označava potrebu za uvažavanjem sredine od koje djete bježi i koja se odbija ili pak potrebu koja se zadovoljava. Praktično to znači da u prvom slučaju djete cijeni društvo, ponaša se normalno, ali je povučeno i usamljeno, dok u drugom ono voli društvo, takođe prihvata norme, ali nije usamljeno već se rado druži.
Zanimljivo je značenje smeđe boje kao dominantne, jer se obično sreće kod mališana koji su rasli u uslovima pretjeranih higijenskih zahtjeva.
Što se tiče linija i figura, kroz njih se može otkriti pravac i stepen samokontrole, stepen dominacije razuma i sudova realnosti. To znači da tanke, iskidane i usamljene figure otkrivaju krute i neprilagođene mališane, zaokrugljene nježnu i skromnu prirodu, za razliku od izduženih koje su znak agresivnosti.
U svemu tome posebno je značajan prostor. Crtež koji prelazi ivice papira znak je bezobzirnosti prema željama, zabranama i slično i ona su infantilna, nezrela i usamljena, dok srazmjerno korišćenje prostora otkriva sređen, uravnotežen i privlačan karakter.
Uz sam crtež i načini na koje društvo ističe značaj polnih razlika odražavaju se i na stvaralačke aktivnosti kod djece. Međutim, nije tajna da kreativnost zahtjeva i žensku senzitivnost i mušku nezavisnost. Psiholog Pol Torens je utvrdio visok stepen senzitivnosti kod kreativnih dječaka, kao i visok stepen nezavisnosti kod kreativnih djevojčica.
Sva ta istraživanja dokazuju da se razvoj djeteta očitava i u njegovoj likovnosti i to, prije svega, njegov emocionalni razvoj i razvoj njegovog karaktera, a pomenut je samo jedan od segmenata, pošto je dječija psihologija obuhvata čitav niz metoda i pristupa kroz koje se može uočiti kakva ga ličnost krasi i na šta roditelji treba da se usmjere.
Akos.ba
