BiH je primila najveći iznos donatorske pomoći u periodu postkonfliktne rekonstrukcije, veći čak i od onog Njemačke nakon Drugog svjetskog rata u okviru Marshallovog plana.
 

Piše: Srđan Blagovčanin

U ljeto 1999. godine Chris Hedges u New York Timesu objavio je članak u kojem je iznio tvrdnje da su bosanskohercegovački lideri pronevjerili astronomski iznos od milijardu dolara.

Taj tekst je izazvao burne reakcije bosanskohercegovačkih lidera i najave tužbi protiv novinara i uglednog američkog lista, koje ipak nisu nikada podnešene. Ali, puno važnija od reakcija lidera bila je činjenica da je pomenuti tekst doveo i do svojevrsne prekretnice u smislu posvećivanja sve veće pažnje problemu korupcije među međunarodnim donosiocima odluka, kao i u okviru akademske zajednice i šire javnosti.

Značajan broj studija međunarodnih organizacija, ali i akademskih radova, identifikuje korupciju kao jedan od dominantnih uzroka neuspjeha u građenju postkonfliktne države i institucija. Brojne činjenice i nalazi ovih istraživanja nedvosmisleno su potkrepljivali ovakav zaključak.

Istraživanje Svjetske banke identifikovalo je BiH kao zemlju sa najizraženijim efektom zarobljene države među svim tranzicionim zemljama Istočne Evrope i Centralne Azije.

Bosna i Hercegovina je primila najveći iznos donatorske pomoći u periodu postkonfliktne rekonstrukcije, veći čak i od onog Njemačke nakon Drugog svjetskog rata u okviru Maršalovog plana. Tačan iznos i način utroška nikada nisu utvrđeni, iako su tri parlamentarne komisije pokušale da obave taj posao. Proces privatizacije, koji se odvijao prema 13 različitih zakonskih modela i koji je provodilo 13 različitih institucija (na nivou entiteta i kantona), doveo je do zastrašujućeg otuđivanja državne imovine i njenog transfera na uski krug tajkuna bliskih političkoj eliti.

Zarobljena država

Istraživanje Svjetske banke o korupciji u tranzicionim zemljama identifikovalo je Bosnu i Hercegovinu kao zemlju sa najizraženijim efektom zarobljene države (captured state) među svim tranzicionim zemljama Istočne Evrope i Centralne Azije. Efekat zarobljene države u praksi označava situaciju u kojoj uska politička elita zarobljava državu na način da kreira zakonski okvir i prakse podređene isključivo partikularnim interesima političke elite na vrhu piramide vlasti…

Opširnije na portalu AJB:

Kratka historija korupcije u BiH

Biografija autora

Srđan Blagovčanin

  je direktor Transparency Internationala Bosne i Hercegovine, ekspert u oblasti vladavine prava, borbe protiv korupcije i dobre uprave. Objavio je veći broj publikacija i analiza o spomenutim temama, sarađujući s ključnim domaćim i međunarodnim institucijama i organizacijama.

 

 

 

balkans.aljazeera.net