“NEZNAM, NEŽELIM, NEMOGU”: Postanite PISMENI za 10 minuta

Nije bilo teško izabrati kriterijum kojim ćemo se voditi pri izboru najkardinalnijih pravopisnih odnosno gramatičkih grešaka.

Mogli bismo, dakle, da vam postavimo pitanje koliko je, na primjer, napravljeno gramatičkih grešaka u rečenici: “Jer niste znali dami u zadnje vrijeme hvali dobar čitaoc i da sam ja jedan ne zadovoljan, pa ipak intiligentan čovjek?”

Ovoga puta, međutim, biramo da preskočimo zadatke i jednostavno za vas izdvojimo najveće nepismenosti u b/h/s jezicima. Ako vam pravopis ne ide od ruke, evo osnovnih pravila koje lahko možete savladati:

1. Negacija uz glagole piše se odvojeno – “ne znam”, “ne želim”, “ne mogu”. Izuzetak su negacije “nisam”, “neću”, “nemoj” i “nemam”.

2. Rječica “li” se obavezno odvaja– “da li”, “je li”. Lakše ćete zapamtiti ukoliko vam kažemo da kada napišete “jeli”; onda to neizostavno znači da ste jeli, naprimjer, grah i nikako ne može da označava rječicu…

3. Negacija se uz glagole piše odvojeno, ali uz imenice obavezno “ide” sastavljeno – “nesreća” ili recimo “nezadovoljstvo”.

4. Sinonim riječi “nedostajati” glasi “faliti”, a ne “hvaliti”, i ovo pravilo nema nikakve veze s time što je ispravno reći “hvala”, a ne kako često imamo prilike da čujemo – “fala”.

5. Pomoćni glagol “biti” najčešće se pogrešno koristi u prvom licu množine. Dakle, ne kaže se “Mi bi otišli tamo”, već “Mi bismo otišli tamo”.

6. Možda nekima na prvi pogled djeluje nelogično, tek bilo bi dobro da se zapamti da se superlativi pridjeva “dobar”, “jak” i “slab” ne pišu“naj bolji”, “naj jači” i “naj slabiji”, već sastavljeno – “najbolji”, “najjači”, “najslabiji”.

7. Nominativ jednine riječi “čitaoc”, “branioc”, “primaoc” glasi “čitalac”, “branilac”, “primalac”, kao što je i genitiv množine “čitalaca”, “branilaca”, “primalaca”, a ne “čitaoca”, “branioca”, “primaoca”.

8. Ne piše se “dječji” i “božii”, već “dječiji”, “božiji”. A, slovo “j” svakako je suvišno u perfektu glagola učiti,raditi, biti… Dakle, ma koliko nekima to bilo teško da prihvate, ne piše se: učijo, radijo, bijo, već:“učio”, “radio” i “bio”. Ovo slovo je suvišno i u riječi “kaiš”, što se ne može reći za prisvojne zamenice, koje glase “moje” i “tvoje”, a ne “moe” i “tvoe”.

10. Kod nas ne postoji riječ “sumlja”, kao što niko ne može ni da “sumlja”. Ispravni oblici su: sumnja i sumnjati.

11. Negdje se putuje “autobusom”,a ne “sa autobusom”, kao što su i “paprike punjene sirom”, a ne “sa sirom”.

12. Za sve one koji smatraju da su “intiligentni” nije loše da ih na kraju upozorimo da se zapravo kaže “inteligentni”, jer je imenica “inteligencija”, a ne “intiligencija”.

Prilagođeno sa otkrivamo.ba