Zakon o restituciji: Jevreji u BiH traže imovinu vrijednu 6 milijardi KM
Jevreji u Bosni i Hercegovini od države potražuju imovinu koja im je tokom godina oduzeta, a koja vrijedi oko 6 milijardi maraka, a povrat traži i Srpska pravoslavna crkva. Da bi je mogli povratiti, BiH mora donijeti Zakon o restituciji koji je i jedan od uslova za pristupanje EU. Predsjednik Jevrejske zajednice u BiH Jakob Finci nada se da bi zakon mogao biti usvojen nakon izbora naredne godine.
Zgrada, zgrada u kojoj se danas nalazi MUP Kantona Sarajevo, samo je jedan od objekata koji je nekada pripadao Jevrejima kojih je u Bosni i Hercegovini bilo oko 14 000. Njihova imovina prostire se na blizu milion hektara zemljišta i tri miliona kvadratnih metara poslovnog i stambenog prostora.
“Najznačajniji dio je recimo zgrada La Benevolencije u kojoj se danas nalazi kantonalni MUP i gdje smo umjesto povrata imovine dobili ime ulice. Zatim, zgrada Melahe, naše tadašnje banke koja se nalazi u Čemaluši ulici, nekoliko velikih palata u Titovoj ulici“, istakao je Jakob Finci, predsjednik Jevrejske zajednice u BiH.
Svu ovu imovinu, bez Zakona o restituciji, Jevreji, kao ni svi oni kojima je imovina oduzeta u Drugom svjetskom ratu, ne mogu povratiti. A povrat traži i Srpska pravoslavna crkva.
“To ćemo imati pred sobom kao jedan od glavnih zadataka, ali ćemo to raditi u saradnji i dobrim odnosima sa lokalnom zajednicom i institucijama FBiH, grada Sarajeva, KS, ali i sa poglavarima Katoličke crkve, Islamske zajednice i jevrejske zajednice. To treba dovesti u jednu normalu, da ne bude diskriminacije po toj osnovi. Očito je da tu ima dosta problema”, rekao je vladika Hrizostom, mitropolit dabrobosanski.
Zakon o restituciji, u Republici Srpskoj donesen je 2000. godine, ali je tada stavljen van snage jer se pitanje imovine treba rješavati na teritoriji cijele BiH. Od tada do danas, ništa nije urađeno.
“U ovom momentu, u RS smatraju da trebaju biti entitetski zakoni, da bi to bilo “prenošenje nadležnosti”. U ovom momentu radi se nacrt zakona međutim pošto se približavamo izborima 2018. godine teško je vjerovati da će prije izbora takav jedan zakon koji se smatra izuzetno važnim, doći u parlamentarnu proceduru”, dodao je Finci.
Vrijednost imovine koja je oduzeta od 1941. do 1945. godine procjenjuje se na blizu šest milijardi KM. Prijedlog Međureligijskog vijeća je da se uradi naturalna restitucija, a Finci tvrdi da je svjestan da država BiH taj novac ne može odjednom isplatiti.
“Čak je jedan od naših nacrta zakona predviđao da se to plaća u ratama od nekih 10 godina. To će se jednog dana morati učiniti”, kaže Finci.
Naša zemlja je, uz državu Poljsku, jedina potpisnica Terezinske deklaracije koja još nije počela vraćati imovinu Jevrejskoj zajednici. Osim toga, Zakon o restituciji jedan je od uslova koje BiH mora ispuniti kako bi mogla pristupiti EU.
TV1
