Nauka i tehnologija

Pozitivni primjeri djelovanja posta na pojedine organe

Za Akos.ba piše: mr.sci. med. Adem Zalihić

Regenerator probavnog sistema
Sistem organa za varenje za svoje vlastite aktivnosti probave hrane koristi velike količine energije iz tijela! Te aktivnosti su:
1. Motorna – pasiranje hrane od početnog do završnog dijela probavne cijevi
2. Sekretorna – luče se razni sokovi i enzimi za razgradnju hrane
3. Apsorptivna – upijanje hranjivih materija iz hrane u krv
U toku posta, obzirom da nema potrebe za te aktivnosti, ta energija se preusmjerava za druge potrebe organizma, a sam probavni sistem se regeneriše: popravljaju se eventualna oštećenja sluznice koja su podloga ulkusima ili prekancerozama (stanjim a koja prethode karcinomima).

Digestivni sistem
Jetra i pankreas su biohemijske “tvornice” enzima za probavu hrane. Jetra je je veliki biohemijski laboratorij prerade hranljivih tvari, proizvodnje krvnih proteina, žuči i holesterola, skladište glikogena, vitamina i željeza, velika barijera ulasku otrova, lijekova i bakterija u krvotok. Pankreas (gušterača) proizvodi enzime za obradu hrane, ali luči i dva važna hormona za kontroliranje metabolizma – glukagon i inzulin. Za Vrijeme posta gušterača i jetra smanjuju lučenje i regenerišu svoje kapacitete za lučenje pomenutih probavnih sokova, čime se preveniraju oboljenja koja nastaju usljed njihovog nedostatka. Najboljii najvažniji primjer je dijabetes. Nizak nivo ugljenih hidrata, uzrokovan postom, u krvi smanjuje potrebe našeg tijela za inzulinom, štedi se gušterača što bi predstavljalo efikasnu i jeftinu metodu prevencije dijabetesa. Pretjerano konzumiranje šećera, vremenom dovodi do smanjenja funkcije pankreasa, koja rezultira smanjenim izlučivanjem hormona inzulina. Preko 250 miliona dijabetičara je danas u svijetu, te dijabetes predstavlja planetarni problem. Zdravstveni eksperti širom svijeta preporučuju dijetu kao metodu liječenja pacijenata u ranoj fazi šećerne bolesti, a dijetetsk irežim ishrane ostaje na snazi i u kasnijim fazama Šećerne bolesti, bez obzira koju vrstu terapije koristili, uključujući i inzulin.

Post štedi srce
Srce je čudo. To je organ koji neumorno obavlja svoju funkciju 24 sahata dnevno, 365 dana u godini. Počinje da kuca dok smo još u utrobi majke i ne prestaje sve do smrti. A za 72 godine srce napravi blizu 3 milijarde otkucaja, kada bi čovjek čitavo vrijeme mirovao. ZADIVLJUJUĆE! Između sistole i dijastole (stiskanja i opuštanja-izbacivanje krvi i ponovo punjenje srca krvlju) srce hvata kratki interval za odmor (vidi se kao kratka ravna linija na EKG-u).

Srce svake osobe nešto je veće od njene stisnute pesnice, teško 250-300 g, i to je ustvari jedna šuplja mišićna pumpa.
Kad bi se krvne žile samo jedne odrasle osobe poslagalo po dužini jednu za drugom, dobilo bi se traku dugu 100 000 kilometara kojom bi se moglo dva i po puta omotati zemaljsku kuglu!

E kroz toliko dugu mrežu krvnih sudova srce ispumpa svakodnevno oko 9000 litara krvi. To iziskuje otprilike jednaki napor kao da se svaka 24 sata teret od jedne tone podigne na visinu od desetak metara! Kuhinjska česma morala bi biti maksimalno otvorena 45 godina da bi kroz nju prošla ona količina vode, koliko krvi srce ispumpa tokom prosječnoč života.
Ova količina vode može popuniti 200 vagona cisterni za teretni voz.
Svakog dana srce proizvede dovoljno energije da pokrene kamion sa prikolicom na put dug 36 km. Tokom života ovo je ekvivalent vožnje do Mjeseca i nazad.

Ako uzmemo tenisku lopticu i jako je stisnemo, e toliko jako kucajuće srce radi da bi pumpalo krv.
Taj najopterećeniji organ u tijelu kuca prosječno oko 70 puta u minuti u mirovanju , a oko 100.000 puta u samo 24 sata, za vrijeme posta srce kuca oko 60 puta u minuti, ili oko 85.000 puta dnevno, što znači da se sačuva više od 15.000 otkucaja srca u 24 sahata.

Srce prosječno pumpa 5 litara krvi u minuti a to znači da kroz srčani mišić prođe 300 litara krvi na sat, 7200 litara na 24 h. Dok za vrijeme posta 260 litara krvi na sat , 6200 na 24 h što znači manje za 1000 litara na 24 h.

Da bismo shvatili važnost uticaja posta na rad srca, trebamo znati da su metaboličke potrebe određenog tkiva neuporedivo veće u fazi aktivnih metaboličkih procesa nego što je to slučaj u fazi mirovanja, a materije neophodne za te metaboličke procese tkivo dobija krvlju, koju kao što znamo pumpa srce. Uzećemo za primjer crijeva. Za vrijeme varenja hrane 10% od ukupne krvi ispumpane od strane srca ide u gastrointestinalni trakt. Ovaj iznos je smanjen za vrijeme posta. To znači manji umor i više odmora za srčani mišić. A evo i kako.

Poslije obroka raste motorna, sekretorna i apsorptivna aktivnost crijevnih resica čija je površina oko 250 m2, tj. otprilike površina teniskog igrališta. U svakoj resici postoji dovodni i odvodni krvni sud kroz koji srce u aktivnoj fazi varenja hrane treba da pumpa krv. Protok u narednim satima polahko opada da bi poslije nešto više od 6 sati poslije obroka uglavnom zaobilazio resice. Nije teško zaključiti kako poslije, recimo deset sati posta svaki dan u Ramazanu, srce u stvari nema potrebe da pumpa krv u tu ogromnu mrežu sitnih krvnih sudova u milionima crijevnih resica.

akos.ba

Povezani članci