Vlast u RS želi kontrolisati rad nevladinih organizacija kroz novi zakon

Devetnaest nevladinih organizacija u RS potpisalo je komentare na Nacrt Zakona o javnosti rada neprofitnih organizacija, za koji smatraju da je samo jedan u nizu vladinih dokumenata koji pokušava ugušiti medijske i građanske slobode u RS

Predstavnci tih organizacija smatraju da se pomenuti zakon kosi sa Evropskom konvencijom o ljudskim pravima, ali i sa Ustavom BiH i Ustavom RS.

Predloženi zakon je, stoji u komentarima, prije svega diskriminatoran, jer se odnosi na javnost rada neprofitnih organizacija na teritoriji RS koje finansijski ili na drugi način pomažu strani subjekti. Drugim riječima, Vlada RS želi kontrolisati samo one organizacije koje finansiraju stranci, dok je ne interesuje javnost rada organizacija koje pomažu domaće “snage”. Predložiti takav zakon, smatraju predstavnici NVO, koji se odnosi samo na jednu kategoriju organizacija i još pritom propisati niz ograničenja predstavlja najdirektnije kršenje Konvencije o ljudskim pravima.

“Ovim Zakonom je propisano da neprofitnim organizacijama nije dozvoljeno političko djelovanje, odnosno učešće u izbornim kampanjama političkih stranaka, prikupljanje sredstava za političke stranke i kandidate, njihovo finansiranje i sprovođenje političke aktivnosti u cilju formiranja javnog mnijenja radi postizanja političkih ciljeva. Jasno je da se na ovaj način organizacijama ugrožava sloboda izražavanja garantovana članom 10. Evropske konvencije i Ustavima BiH i RS”, rekla je glasnogovornica Trasparency Internationala BiH Ivana Korajlić.

Odredbe ovog zakona, dodaje ona, etiketiraju sve fizičke osobe koje su zaposlene u neprofitnim organizacijama koje finansiraju stranci kao “službenike stranih subjekata”, bez obzira na to što su te osobe građani BiH i što ostvaruju prihode i plaćaju porez u BiH. Predlagači zakona, tvrdi ona, ovom odredbom diskriminišu vlastite građane.

“Članovi 8. i 9. ovog Zakona se odnose na obavezu organizacije i službenika stranog subjekta da podnese prijavu Ministarstvu pravde, ali sporno je to što se u prijavi od fizičke osobe traži da napiše svoju nacionalnu pripadnost, čime se najdirektnije krši Zakon o zaštiti ličnih podataka. Također, insistiranjem da se vlastima dostavljaju fotokopije svih ugovora, sporazuma i odredaba krši se pravo na poštovanje poslovne i profesionalne prepiske. I konačno, članom 24. predviđeno je da ministar pravde donosi pravilnik o obliku, sadržaju i izgledu simbola, odnosno znaka neprofitnih političkih organizacija, što podsjeća na antisemitske zakone donošene tokom Drugog svjetskog rata, kojima su se fašističke vlasti obračunavale sa marginalizovanim skupinama i političkim neistomišljenicima”, smatra Korajlić.

Komentare na Nacrt ovog Zakona potpisali su Agencija za razvoj i saradnju CEREBRA, Centar za životnu sredinu, Centar civilnih inicijativa, Helsinški parlament građana Banja Luka, Omladinski komunikativni centar, Centar za razvoj mladih i zajdnice Perpetuum Mobile, Transparency International BiH, UG Agrarni informacioni centar, UG Oštra nula, UG Tender, BH novinari – Klub novinara Banja Luka, Centar za informativnu dekontaminaciju mladih BUKA, Centar za mlade KVART, Civil Rights Defender, Fondacija Lara, Fondacija Udružene žene, Forum žena, Media centar i Udruženje kvir aktivista. Komentari će biti proslijeđeni Narodnoj skupštini RS, dok će se sporni nacrt zakona naći u skupštinskoj proceduri već sutra, kada počinje četvrta redovna sjednica NSRS.

klix