Godišnjica smrti Hamdije Kreševljakovića – čuvara historijskog pamćenja Bosne i Hercegovine
Na današnji dan, 9. jula, navršava se godišnjica smrti Hamdije Kreševljakovića, jednog od najistaknutijih bosanskohercegovačkih historičara i istraživača osmanskog perioda u Bosni i Hercegovini. Kreševljaković je preminuo 1959. godine, ostavivši iza sebe neprocjenjivo naslijeđe u oblasti kulturne i društvene historije.
Rođen je 18. septembra 1890. godine u Sarajevu, na Vratniku, u Lubinoj ulici, gdje je proveo svoje djetinjstvo i mladost. Cijeli svoj radni vijek posvetio je obrazovanju, prvo kao učitelj, a potom i kao nastavnik u sarajevskim školama. Iako bez formalnog univerzitetskog obrazovanja, upornošću i samoinicijativnim radom stekao je zavidno znanje, posebno iz oblasti jezika i historije. Turski jezik savladao je do te mjere da je samostalno istraživao i prevodio osmansku arhivsku građu.
Svoju naučnu pažnju usmjerio je na društveno-ekonomske i kulturne prilike u Bosni i Hercegovini za vrijeme osmanske vladavine. Bio je izuzetno posvećen terenskom istraživanju i prikupljanju usmenih kazivanja, koja je vješto povezivao sa pisanim izvorima kako bi rekonstruisao važne segmente prošlosti.
Kreševljaković je objavio više od 40 naučnih radova, ostavljajući značajan trag u različitim institucijama i publikacijama – od Naučnog društva i Zemaljskog muzeja do Orijentalnog instituta i Enciklopedije FNRJ. Među njegovim najpoznatijim djelima su:
-
“Kazandžijski obrt u Bosni i Hercegovini”
-
“Stari bosanski gradovi”
-
“Kapetanije”
-
“Hanovi i karavan-saraji”
-
“Prilozi povijesti bosanskih gradova pod Turskom upravom”
-
“Dženetići – prilog izučavanju feudalizma”
Za razliku od nekih savremenika, Kreševljaković se nije bavio teorijskim interpretacijama podataka, već je historiografiji ponudio bogat i pouzdan materijal – izvor za buduće naučne analize. Njegov metod rada temeljio se na dokumentima, činjenicama i opservaciji, čineći njegov opus nezaobilaznim za razumijevanje osmanskog naslijeđa u Bosni i Hercegovini.
Hamdija Kreševljaković ostaje trajna referenca i uzor svakom ko se bavi historijskim istraživanjem. Njegova predanost znanju, skromnost i metodičnost čine ga jednim od najvažnijih imena bosanskohercegovačke historiografije.
Na godišnjicu njegove smrti, prisjećamo se naučnika koji je tiho i predano zabilježio ono što danas čini temelj našeg razumijevanja prošlosti.
Akos.ba
