Bosanske piramide – misterija koja traje od 2006. godine
14. april 2006. označava početak jednog od najkontroverznijih arheoloških istraživanja na Balkanu – projekta otkrivanja navodnih piramida u Visokom, u srcu Bosne i Hercegovine. Idejni tvorac ove teorije, Semir Osmanagić, bosansko-američki entuzijasta i samoproglašeni istraživač, uzdrmao je naučnu i širu javnost tvrdnjom da se ispod brda Visočica krije monumentalna piramida, navodno prva takve vrste u Evropi.
Kako je sve počelo?
Priča je započela godinu ranije, u aprilu 2005. godine, kada je Osmanagić posjetio Zavičajni muzej u Visokom. Tamošnji direktor muzeja, prof. Senad Hodović, prilikom razgovora o srednjovjekovnom gradu Visoki i njegovim kraljevskim korijenima, pomenuo je kako brdo Visočica ima gotovo savršeno piramidalan oblik. Ova opaska probudila je Osmanagićevu radoznalost, a ubrzo i njegovu odlučnost da istraži taj fenomen.
Nakon kratkog pregleda terena i poređenja sa drugim sličnim strukturama širom svijeta, Osmanagić je pokrenuo inicijativu za arheološka iskopavanja. Iako su stručnjaci iz BiH i inostranstva reagovali s dozom skepticizma, pa i otvorenog protivljenja, Osmanagić je dobio dozvolu za sondažna bušenja.
Teorija o piramidama
Prema Osmanagićevoj teoriji, u okolini Visokog se nalaze najmanje tri piramide:
-
Piramida Sunca (brdo Visočica)
-
Piramida Mjeseca (brdo Plješevica)
-
Piramida Bosanskog Zmaja, nešto dalje od prethodne dvije
Osim što je tvrdio da su ove formacije nastale ljudskom rukom, Osmanagić je tvrdio i da su njihove strane precizno orijentirane prema stranama svijeta – karakteristika svih poznatih piramida u Egiptu, Meksiku i drugim civilizacijama.
Prvi koraci u istraživanju
Detaljna istraživanja su započela 14. aprila 2006. godine. Do tada su već obavljeni satelitski i zračni snimci (korišteni su i NASA LANDSAT-7, Radarsat, Hyperion, IKONOS/Quickbird), a osnovana je i Fondacija Arheološki park: Bosanska piramida Sunca na čijem čelu se nalazi Osmanagić, uz podršku međunarodnih saradnika.
Naučnik dr. Amer Smailbegović tada je analizirao termalne anomalije i tvrdio da brda oko Visokog odaju znakove umjetnih struktura zbog specifičnog načina hlađenja i sastava tla – pokazatelja moguće unutrašnje šupljine i prolaza.
Šta su pronašli?
Najveća pažnja posvećena je tunelima u mjestu Ravne, nedaleko od Visočice. Istraživači su tamo otkrili:
-
ogromne pješčane blokove teške do 5 tona
-
raskršća tunela pod pravim uglovima
-
savršenu orijentaciju prema stranama svijeta
-
i gotovo idealne vrijednosti kisika, što je pokrenulo teorije o ventilacionim sistemima
Jedan od najzanimljivijih trenutaka desio se 17. aprila 2006. kada su na sjeveroistočnoj strani Piramide Sunca pronađeni veliki, obrađeni kameni blokovi – što je za Osmanagića bio jedan od ključnih dokaza o postojanju prave piramide.
Skepsa naučne zajednice
Iako Osmanagić i njegovi saradnici ističu niz dokaza koji, prema njima, potvrđuju postojanje piramida, naučna zajednica – naročito arheolozi i historičari – i dalje u velikoj većini odbacuju ovu teoriju. Kritike su usmjerene na nedostatak naučne metodologije, kao i činjenicu da se radi o prirodnim geološkim formacijama koje su interpretirane bez jasnih dokaza o ljudskom djelovanju.
Zaključak
Bez obzira na to da li vjerujete u postojanje piramida u Bosni ili ste skeptični, jedno je sigurno – projekat “Bosanskih piramida” privukao je pažnju svijeta i doveo hiljade turista u Visoko. Ova priča je kombinacija misterije, arheologije, alternativne nauke i ljudske radoznalosti – a istraživanja se, gotovo dvije decenije kasnije, i dalje nastavljaju.
Akos.ba
foto:ReprezenT.ba
