Dan kada je Austro-Ugarska zauzela Sarajevo: 19. august 1878.

Nakon višesatnih i žestokih borbi na gradskim ulicama, austrougarska vojska je 19. augusta 1878. godine zauzela Sarajevo, uspostavivši vlast nad glavnim gradom Bosne i Hercegovine.

U pokušaju da odbrane svoj grad, građani Sarajeva, uključujući ugledne ličnosti i oko 5.000 dobrovoljaca, suprotstavili su se nadmoćnim austrougarskim trupama. Otpor su pružili i s nekoliko topova, odlučni da se bore do posljednjeg trenutka.

Bitka za grad

Napad je započeo rano ujutro. General Josip Filipović, komandant austrougarskih snaga, izveo je obuhvatni manevar s okolnih brda koja dominiraju nad gradom. Glavni pravac napada išao je iz pravca Ilidže prema centru Sarajeva.

Borbe su trajale oko šest sati, a grad je bio pod intenzivnom artiljerijskom vatrom iz 52 topa. Bočne trupe su brzo ovladale strateškim visovima i pridružile se glavnoj sili u napadu. Najžešći otpor austrougarska vojska je doživjela u zapadnim dijelovima grada, gdje su branioci, uključujući žene i djecu, pružili snažan otpor za svaku ulicu i kuću.

Ipak, do popodnevnih sati, branioci su bili primorani na povlačenje prema Romaniji.

Cijena otpora

Prema podacima austrougarskog Generalštaba, u bici za Sarajevo austrougarske snage su imale 370 mrtvih i ranjenih, dok se broj žrtava na strani branilaca procjenjuje na oko 350 poginulih i 1.500 ranjenih.

Nakon okupacije, austrougarske vlasti su počele s hapšenjem građana, naročito muslimanskog stanovništva, koje su zatekle na ulicama. Oko 600 osoba je uhapšeno i 24. augusta deportovano u Olomouc, u današnjoj Češkoj.

General Filipović je uveo prijeki ratni sud, koji je na smrt osudio devet Sarajlija, među kojima je bio i Muhamed Hadžijamaković, tada veoma cijenjen među narodom, koji je pogubljen vješanjem.

Strah od šire pobune

Zbog informacija o oružanim pripremama muslimanskog stanovništva u Bosanskoj krajini i zapadnoj Bosni, austrougarski Generalštab je odlučio dodatno pojačati vojne snage. Formirana je Druga armija, koju su činili:

• 159 pješadijskih bataljona

• 30 konjičkih eskadrona

• 300 topova

• 30.000 zaprežnih kola

• 110.000 konja

• Ukupno 6.280 oficira i 262.353 vojnika

Ove snage su poslane kako bi osigurale potpunu kontrolu nad Bosnom i Hercegovinom nakon zauzimanja Sarajeva.

Akos.ba